Xây dựng một tương lai đáng sống: Phân tích tài chính khí hậu ở Trung Đông

Tầm quan trọng của COP28 

Khi thế giới đang phải vật lộn với mối đe dọa hiện hữu của biến đổi khí hậu, mọi sự chú ý đều đổ dồn vào Hội nghị Khí hậu Thường niên lần thứ 28 của Liên hợp quốc – COP28 – dự kiến khai mạc vào ngày 30 tháng 11 năm 2023 tại Dubai, Các tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE). UAE, một mối liên kết toàn cầu về thương mại, công nghệ và đổi mới, được xem là nước chủ nhà đại diện, mặc dù không phải không có những lời gièm pha. 

Với những nỗ lực không ngừng để chuyển đổi sang một nền kinh tế được thúc đẩy bởi năng lượng sạch và công nghệ, UAE đặt mục tiêu thúc đẩy đối thoại và sự đồng thuận hành động tại COP28. Chương trình nghị sự về tài chính khí hậu tại COP28 có ý nghĩa to lớn, mở rộng đến Châu Á và hơn thế nữa. 

Lời cảnh tỉnh COP28 

Hội nghị COP28 sắp đến không phải là một buổi tụ họp ngoại giao khác mà là một thời điểm quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu của nhân loại. 

Tiến sĩ Sultan Ahmed Al Jaber, Chủ tịch được chỉ định của COP28 và Đặc phái viên của UAE về biến đổi khí hậu, đã đặt nền móng với lời kêu gọi rõ ràng về “hành động toàn diện” để đẩy nhanh việc tài chính khí hậu. Thông điệp của ông có ý nghĩa đặc biệt đối với các quốc gia thuộc Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC), xét tới động lực kinh tế và vai trò then chốt mà họ có thể nắm giữ trong tài chính khí hậu toàn cầu. Nhưng nó cũng gây được tiếng vang trên toàn cầu, mở rộng tầm ảnh hưởng của nó tới các tổ chức tài chính châu Á. 

Thế tiến thoái lưỡng nan của vùng Vịnh: Tiến bộ và nghịch lý 

Tính cấp thiết của hành động vì khí hậu được lặp đi lặp lại trong lĩnh vực tài chính toàn cầu, với 133 ngân hàng lớn nhất thế giới, chiếm 41% tài sản ngân hàng toàn cầu, đã cam kết đặt ra các mục tiêu net-zero (phát thải ròng bằng 0) thông qua Liên minh ngân hàng Net Zero (NZBA) của UNEP-FI. Sáng kiến toàn cầu này nêu bật sức mạnh biến đổi của tài chính trong việc đạt được một tương lai phát triển bền vững, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải tiếp tục tiến bộ. 

Trong khi các ngân hàng GCC đã đạt được những bước tiến trong các lĩnh vực như quản trị và trách nhiệm xã hội, các sáng kiến về tài chính khí hậu của khu vực vẫn đang ở giai đoạn sơ khai. Điều đáng ngạc nhiên là Ngân hàng First Abu Dhabi là thành viên duy nhất của GCC tại NZBA. Điều này đặt ra những câu hỏi quan trọng về vị trí của Vùng Vịnh trong lĩnh vực này và cần phải xem xét lại, đặc biệt là khi so sánh với các đối tác châu Á của họ – hơn 20 đối tác đã gia nhập NZBA.  

Mang tài chính khí hậu đến Châu Á 

Các ngân hàng hàng đầu châu Á là hình mẫu cho các sáng kiến tài chính bền vững trong GCC. DBS, ngân hàng Singapore đầu tiên trở thành thành viên ký kết của NZBA, là một ví dụ điển hình về cách kết hợp giữa độ tin cậy kỹ thuật công nghệ và truyền thông phù hợp để biến tài chính khí hậu thành cơ hội tạo ra những ảnh hưởng môi trường và sự khác biệt hóa thương hiệu. 

Với quan điểm minh bạch, ngân hàng này đã công bố một kế hoạch net zero chi tiết mô tả các mục tiêu khử cacbon cụ thể của mình và các phương pháp mà họ sẽ sử dụng để đạt được chúng, trong các lĩnh vực sử dụng nhiều carbon. Truyền thông minh bạch như thế này giúp xây dựng uy tín cho thương hiệu doanh nghiệp, đồng thời đóng vai trò là điểm tham chiếu hữu ích cho các ngân hàng khác trên hành trình khử cacbon của chính họ. 

Nhưng trong khi các mục tiêu kỹ thuật này phần lớn áp dụng cho hoạt động ngân hàng doanh nghiệp tại DBS, công ty này đã đầu tư vào việc truyền đạt các kế hoạch của mình theo những cách có tác động rộng rãi hơn – giúp thương hiệu nổi bật giữa một nhóm các bên liên quan đa dạng. Nội dung video mô tả các chiến lược net zero của ngân hàng và thậm chí một số kế hoạch chi tiết theo ngành với ngôn ngữ đơn giản. Việc giảm độ phức tạp theo cách này có thể giúp các đồng nghiệp trong toàn doanh nghiệp, đặc biệt, hiểu lý do và cách thức DBS ưu tiên khử cacbon. 

Có lẽ tác động mạnh mẽ nhất là, “Chân dung mục đích” chia sẻ câu chuyện của một số đối tác của ngân hàng trên hành trình net zero thông qua các dự án và nội dung video hấp dẫn. Từ các dự án năng lượng mặt trời mà DBS hỗ trợ tài chính cho đến điện khí hóa các phương tiện dùng để vận chuyển tiền mặt từ các địa điểm chi nhánh, những minh họa này thể hiện cam kết của ngân hàng. Bằng cách nêu bật những câu chuyện về con người đằng sau quá trình khử cacbon, các bên liên quan khác nhau của ngân hàng có thể dễ dàng tìm ra ý nghĩa đằng sau các kế hoạch này, thúc đẩy hành động chung để đóng góp. 

Một mô hình mới 

Khi COP28 đến gần, nó khuếch đại một sự thật bất tiện: các ngân hàng GCC đang bị tụt lại trong cuộc đua khí hậu toàn cầu. 

Trong một lĩnh vực mà các nhà đầu tư như DBS và các ngân hàng hàng đầu châu Á đang thiết lập các tiêu chuẩn, việc các ngân hàng GCC tương đối thụ động có thể dễ dàng bị chỉ trích. Họ có thể tiếp tục đi theo con đường tài chính truyền thống hoặc có thể xoay chuyển, nắm bắt cơ hội tuyệt vời để dẫn đầu trong lĩnh vực tài chính khí hậu bền vững. Thông qua các sáng kiến chiến lược từ năng lượng tái tạo đến các dự án xây dựng net-zero, các ngân hàng GCC có thể tái thiết lập các tiền lệ mang tính toàn cầu. 

Tuy nhiên, đây không phải là lúc để khiển trách mà là để nhìn nhận thực tế. Các ngân hàng này lún sâu vào các nền kinh tế mà gây ra khủng hoảng khí hậu đáng kể. Mặc dù đây là một vấn đề hiển nhiên nhưng nó cũng cho thấy những ảnh hưởng tiềm tàng. Các ngân hàng GCC không còn chỉ là khán giả trong lĩnh vực biến đổi khí hậu; họ có thể là những người đóng vai trò quan trọng với khả năng thực hiện những thay đổi mang tính chuyển đổi trong các lĩnh vực cứng nhắc khó thay đổi nhất. 

Khi nói về COP28, hãy định hình lại câu chuyện. Lời kêu gọi hành động không phải là một bản cáo trạng mà là một cơ hội — một cơ hội để sử dụng ảnh hưởng đáng kể của họ không phải với tư cách là thanh kiếm của Damocles treo lơ lửng trên hành tinh mà là đòn bẩy để tạo ra tác động tích cực chưa từng có. 

Chúng ta không còn thời gian để chỉ tay năm ngón nữa. Bây giờ là lúc để thúc đẩy hành động tập thể. Đối với các ngân hàng GCC, định hướng phía trước rất rõ ràng: hãy nắm bắt thời điểm này để chuyển đổi từ những người ngoài cuộc về tài chính khí hậu sang những tác nhân chủ động thay đổi. Cánh cửa cơ hội tuy hẹp nhưng tiềm năng tác động mang tính chuyển đổi là vô cùng lớn.